Μπορεί το drive-in theater να μην γνώρισε μεγάλη άνθιση στην Ελλάδα και μπορεί εμείς που γεννηθήκαμε στα 90s να μην το γνωρίζουμε παραμόνο μέσα από τις αμερικάνικες ταινίες, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να πει οτι οι Έλληνες δεν ξέρουν από σινεμά κάτω από τα αστέρια. Η παράδοση μας στο αρχαίο θέατρο αλλά και το θερινό σινεμά μιλάει από μόνη της. Τι θα λέγατε λοιπόν για μια ταινία κάτω από τα αστέρια, μέσα από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου σας; Το drive-in έρχεται στην Αθήνα και ανυπομονούμε να το δοκιμάσουμε!
Ο εφευρέτης
Ο Richard Hollingshead δεν είναι ο πρώτος που έστησε υπαίθριο σινεμά για οχήματα, αλλά είναι ο πρώτος που ήταν τόσο αποφασισμένος να το βελτιστοποιήσει και να το πατεντάρει. Φήμες λένε οτι η μητέρα του ήταν μια ιδιαίτερα ευτραφής γυναίκα που δυσκολευόταν ιδιαίτερα να βολευτεί στα ξύλινα καθίσματα της εποχής και ο γιος της, όπως θα έκανε κάθε καλός γιος, αποφάσισε να κάνει κάτι γι’αυτήν.
Τι έκανε; Στήριξε ένα πανί ανάμεσα σε δυο δέντρα στο driveway του σπιτιού του, έστησε έναν Kodak προτζέκτορα του 1928 στην οροφή του αυτοκινήτου του και τοποθέτησε ένα ραδιόφωνο πίσω από το πανί για τον ήχο. Του άρεσε φαίνεται και είπε να το επεκτείνει, οπότε κάλεσε τους καλούς του γειτόνους να τον βοηθήσουν να βρει πως να τοποθετήσει τα αυτοκίνητα σωστά ώστε να βλέπουν όλοι. (Μεγάλο driveway πρέπει να ήταν αυτό…) Δοκίμασε πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς τη θέση των αυτοκινήτων, της οθόνης, του ήχου, πρόσθεσε ακόμα σε μια δοκιμή του μπεκ ποτίσματος για να δώσει την αίσθηση της βροχής (δεν πήγε καλά αυτό) και όταν το αποτέλεσμα τον ικανοποιούσε, έκανε την αίτηση του για να κατοχυρώσει την πατέντα το 1932 και τα κατάφερε εν τέλει το Μάη του 1933. Δεν έχασε χρόνο και άνοιξε τον Ιούνη του 1933 το πρώτο του drive-in ονόματι “Τhe Automobile Movie Theatre”
“Όλη η οικογένεια ευπρόσδεκτη, όσο φασαριόζικα κι αν είναι τα παιδιά σας”
Αυτό ήταν το σλόγκαν με το οποίο προωθήθηκε και η χρέωση 25 σεντς ανά αυτοκίνητο και 25 ανά επιβάτη. Όχι, δεν άκουγαν πια τον ήχο μέσα από ένα ραδιοφωνάκι πίσω από την οθόνη. Συνεργάστηκε με μια εταιρία ονόματι RCA Victor Co η οποία εφηύρε το σύστημα “Directional Sound”, τρία ηχεία δηλαδή τοποθετημένα γύρω από την οθόνη. Φυσικά δεν ήταν μια ιδανική λύση καθώς λόγω του οτι το φως ταξιδεύει γρηγορότερα από τον ήχο, οι θεατές που ήταν πίσω, ακούγανε τα πάντα με χρονο-καθυστέρηση, άσε που ο ήχος έφτανε σε όλη την περιοχή γύρω από το σινεμά και ξαγρυπνούσε τη γειτονιά.
Η πρώτη ταινία
Η πρώτη ταινία που προβλήθηκε ποτέ στο σινεμά του Hollingshead ήταν το “Wife Beware”. Ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν “Two White Arms” και είναι για έναν σύζυγο που επειδή βαριέται τη γυναίκα του κάνει πως έχει αμνησία για να την απατά. Δεν την έχουμε δει, δεν την λες οικογενειακή ταινία ωστόσο αν κρίνουμε από την περιγραφή. Δεν έχει μείνει διαθέσιμη κόπια της ταινίας, αλλά βρήκαμε τον πρωταγωνιστή Adolphe Menjou να τραγουδάει το τραγούδι των τίτλων:
Η χρυσή εποχή
Πέρα από της ιστορίες για τη μάνα του Hollingshead, αξίζει να τονιστεί ότι το 1933 είχαν μόλις έξι χρόνια ζωής οι ομιλούσες ταινίες και την ίδια χρονιά είχαν πουληθεί πάνω από 1,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα, παρά την κρίση. Ίσως λοιπόν δεν επρόκειτο απλά για έναν καλό γιο, όσο για μια ανάγκη που ξεπήδησε. Ο Hollingshead βέβαια παρά την ομολογουμένως καλή του ιδέα, δεν κατάφερε να “πιάσει την καλή” με αυτή και εφτά χρόνια αργότερα η επιχείρηση του είχε νέο ιδιοκτήτη, ο οποίος και την μετέφερε αλλού. Παρότι όμως ο εμπνευστής δεν έβγαλε λεφτά από αυτό, το drive-in theater σαν ιδέα άρεσε στον κόσμο και όταν πια η πατέντα του έληξε το 1950, άρχισαν να εμφανίζονται παντού στην Αμερική. Χαρακτηριστικά το 1951 υπήρχαν 4.151, έναντι μόλις 155 που υπήρχαν το 1947.
Ποικίλα κόλπα χρησιμοποιήθηκαν για να τραβήξουν την προσοχή των πελατών κατά καιρούς. Κάποια είχαν μέσα μικρούς ζωολογικούς κήπους, γήπεδα γκολφ και πισίνες. Άλλα κάνανε προσφορές τις καθημερινές ή καλούσαν συγκροτήματα και διάσημους ηθοποιούς να βγαίνουν πριν την ταινία και κάποιοι φιλοξενούσαν θρησκευτικές τελετές τις Κυριακές.
Ένα από τα μεγαλύτερα ήταν το “Johnny All-Weather Drive-In” που χωρούσε 2500 οχήματα. Είχε εστιατόριο με καθίσματα στη στέγη και μια τεράστια κλιματιζόμενη εσωτερική αίθουσα με παιδική χαρά.
Το τερμάτισαν
- Το 1948 ο Edward Brown, Jr, άνοιξε το πρώτο Fly-In Drive-In Theater, χωρητικότητας 500 οχημάτων και 25 αεροπλάνων. Τα πετούμενα προσγειώνονταν σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο και στη συνέχει οδηγούνταν στην τελευταία σειρά που ήταν φτιαγμένη γι’ αυτά.
- Το 1960 άνοιξε στο New Mexico, ένα drive-in με 260 οθόνες. Ήταν φτιαγμένο για να έχει ουσιαστικά μια οθόνη για κάθε όχημα. Η εικόνα διαμοιραζόταν από μια κύρια οθόνη μέσα από ένα σύστημα με καθρέφτες.
Γιατί αγαπήθηκαν τόσο;
Αρχικά, τα drive-in ήταν μια πιο οικονομική λύση έναντι των κλειστών κινηματογράφων για τον κόσμο στην επαρχία ή τα προάστια. Δεν χρειαζόταν να ξοδέψουν χρόνο και καύσιμο για να πάνε στην πόλη, όπου βρίσκονταν οι μεγάλες αίθουσες, ενώ και το ίδιο το εισιτήριο ήταν φθηνότερο, γιατί το drive-in είχε πολύ χαμηλότερα κόστη συντήρησης σε σχέσεις με τα κλειστά θέατρα της εποχής.
Ταυτόχρονα, την εποχή που το να πας στον κινηματογράφο ή στο θέατρο σήμαινε οτι θα βάλεις τα πολύ καλά σου για την περίσταση, στο drive-in τα πράγματα ήταν πολύ πιο ανεπίσημα και ήταν όλοι ευπρόσδεκτοι (ακόμα και αν δεν ήταν λευκοί). Οι γονείς μπορούσαν να φέρουν τα παιδιά τους μαζί και να γλιτώσουν τα λεφτά για baby-sitter, χωρίς να φοβούνται οτι θα ενοχλήσουν το υπόλοιπο κοινό.
Ήρθε η τηλεόραση…
Την δεκαετία του 70 η φήμη τους άρχισε να φθίνει. Ο κόσμος δεν οδηγούσε πια αυτοκίνητα-κούρσες λόγω της πετρελαϊκής κρίσης και τα μικρά αυτοκίνητα πόλης δεν ήταν άνετα για να δεις ταινία. Ταυτόχρονα, καθιερώθηκε η θερινή ώρα, οπότε την περίοδο λειτουργίας τους (άνοιξη, καλοκαίρι), το νωρίτερο που μπορούσε να αρχίσει η ταινία ήταν δέκα το βράδυ και την ίδια περίοδο μπήκε στη ζωή μας η τηλεόραση και το βίντεο, οπότε μπορούσε κανείς να έχει σπίτι προβολή ταινίας χωρίς να πληρώσει.
Τα στούντιο παραγωγής δεν δίνανε άδεια πρώτης προβολής σε drive-in κινηματογράφους κι έτσι κάποιοι που είδαν τα εισοδήματα τους να συρρικνώνονται, προσπάθησαν να προσεγγίσουν τον κόσμο προβάλλοντας ακατάλληλες ταινίες και δημιούργησαν έτσι μεγαλύτερη απόσταση από το οικογενειακό κοινό που είχαν πριν. Συνδέθηκαν στο μυαλό του κόσμου με ιδανικό προορισμό για πονηρό ραντεβουδάκι. Τέλος, με την αύξηση της αξίας της γης, μερικοί ιδιοκτήτες απλά συνειδητοποίησαν κάποια στιγμή πως τους συνέφερε περισσότερο να τα πουλήσουν. Πολλά από τα Mall στην Αμερική σήμερα “κάθονται” πάνω σε παλιά drive-in.
Δείτε το απόσπασμα από το Grease του 1978, ο John Travolta δεν είχε καλό σκοπό και κυρίως δεν είχε λίγο τακτ.
Μπορείτε να “επισκεφτείτε” εγκαταλελειμμένα drive-in εδω
Drive-in φτιαξτο μόνος σου
Το 2001 ξεκίνησε μια κίνηση drive-in φτιάξτο μόνος σου, με χρήση σύγχρονων εργαλείων όπως LCD προτζέκτορες και ηχεία. Το πρώτο ήταν το “Liberation Drive-In” στην Καλιφόρνια, το οποίο χρησιμοποιούσε ο,τι κενό χώρο μπορούσε να βρει μέσα στην πόλη, όπως πάρκινγκ. Τα επόμενα χρόνια εμφανίστηκαν σποραδικά πολλές τέτοιες ομάδες που συχνά οργανώνονταν μέσα από το διαδίκτυο και έκαναν τέτοιες προβολές συνήθως ταινιών του ανεξάρτητου κινηματογράφου.
Tην εποχή του κορονοϊού
Ξεπηδάνε από παντού άρθρα τις τελευταίες μέρες σε σχέση την “ανάσταση” του φαινομένου drive-in εν μέσω πανδημίας. Φαίνεται ιδανικός τρόπος να βγεις λίγο έξω με απόλυτη ασφάλεια, αφού και να θες, δεν μπορείς να μην κρατήσεις αποστάσεις ασφαλείας. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα οι 305 κινηματογράφοι του είδους είδαν διπλασιασμό στα εισιτήρια τους στην Αμερική, ενώ και η DW σε ρεπορτάζ της υποστηρίζει οτι το φετινό καλοκαίρι θα δούμε άνθιση στον τομέα όχι μόνο αναφορικά με το σινεμά, αλλά και με συναυλίες και φεστιβάλ.
Το drive-in στην Eλλάδα
Την περίοδο που το “φαινόμενο” ήταν στα ντουζένια του είχαμε και στην Ελλάδα drive-in κινηματογράφους όπως στην Αμμουδάρα Κρήτης, στη Λ. Κηφισίας και στο Σταυρό Αγίας Παρασκευής, όπως και αυτό που το κουφάρι του στέκει ακόμα στην Εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας και χρόνια τώρα αναρωτιόμουν ποια να ναι η ιστορία του.
Μπορείτε να δείτε Το “στοιχειωμένο” drive-in σινεμά στη Μαλακάσα από ψηλά όπως το τράβηξε με drone o haanity
Έκτοτε ο Εn Lefko θέλησε πρόσφατα να αναβιώσει το θεσμό μετατρέποντας σε drive-in cinema το λόφο του Λυκαβηττού, για περιορισμένες προβολές, τρεις σεζόν ως τώρα-από το 2017- με πολύ καλή ανταπόκριση από τον κόσμο. Δεν γνωρίζουμε αν θα επαναληφθεί και φέτος, αλλά φαίνεται πως το απομονωμένο μας καλοκαίρι πρόκειται να έχει λύσεις drive-in. (βλ το φεστιβάλ στο γκολφ της Γλυφάδας που έχει ανακοινωθεί οτι θα είναι σε τέτοιο μήκος κύματος)
Το άθενς ντράιβ ιν έρχεται…
Προς μεγάλη μου χαρά έπεσα πάνω στην σελίδα του άθενς ντράιβ ιν που ανοίγει τις πόρτες τους (τις αυλόπορτες του καλύτερα) 1η Ιούνη! Δεν μας δίνουν οι άτιμοι καθόλου περαιτέρω πληροφορίες για την τοποθεσία και το πρόγραμμα προβολών, αλλά η σελίδα τους φαίνεται να μαζεύει κόσμο, άρα μάλλον θα είμαστε πολλοί, από μακριά.
Εμείς το αυτοκίνητο δεν το αγαπάμε πολύ και παντού προτιμάμε να πηγαίνουμε με τα πόδια, αλλά εκεί λέμε να δοκιμάσουμε να πάρουμε το όχημα και να πάμε. Δεν είναι κούρσα για να έχεις την άνεση σου, αλλά τι με αυτό; Όποιος δηλαδή γεννήθηκε στα 90s να μην δει;
ΥΓ: Μήτσο, ετοιμάσου!
Αρχική φωτογραφία via www.insidehook.com
