Γυναίκες που περάσαν από εδώ και οι συμμορίες τους

Η όλη ιστορία εξελίσσεται στην Χάμοντ, μια εργατούπολη στην ευρύτερη περιοχή της Νέας Υόρκης όπου παρακολουθούμε αρχικά 5 κι ύστερα 6 κορίτσια να οργανώνονται σιγά σιγά σε μια «Ακόλαστη συμμορία»- όπως είναι ο τίτλος στα ελληνικά. Όλα αυτά τη δεκαετία του 50, προσπαθούν να μεγαλώσουν ανάμεσα σε ένα σωρό εξουσιαστικά πρότυπα, σαν χορταράκια ανάμεσα στα πλακάκια του πεζοδρομίου. Δέχονται καθημερινά σωματική και ψυχολογική βία και φαίνεται να σηκώνουν περισσότερα βάρη απ’ αυτά που θα περίμενε κανείς στην ηλικία τους, υπό το πρίσμα βέβαια που βλέπουμε τις 16χρονες σήμερα.

Η Ρίτα (Madeleine Bisson) που δέχεται ομαδικό βιασμό από την τοπική συμμορία και ο αδερφός της βοήθησε σε αυτό, γυρίζει στο σπίτι για να δεχτεί και την περιφρόνηση της μητέρας της, που της ζητά απλά να πλυθεί πριν την δει έτσι ο πατέρας της. Στην επόμενη σκηνή και πάλι η Ρίτα εξευτελίζεται από τον καθηγητή της μπροστά σε όλη την τάξη, γιατί όπως χαρακτηριστικά λέει ο καθηγητής της: «Ίσως αν αφιέρωνες τόση ώρα στο διάβασμα σου, όση και στο μακιγιάζ σου, δεν θα έδειχνες τόσο κουτή προσπαθώντας να λύσεις ένα στοιχειώδες πρόβλημα» Στο διάλλειμα οι συμμαθήτριες την κοροϊδεύουν για το περιστατικό, αλλά αυτές δεν στοχεύουν το πρόβλημα στο μακιγιάζ, αλλά στο ότι η Ρίτα ανέχεται αυτή τη συμπεριφορά. Αντίστοιχα η Μάντυ (Katie Coseni) δέχεται τη σεξουαλική παρενόχληση του θείου της με αφορμή μια γραφομηχανή που εκείνος είχε πετάξει στα σκουπίδια, αλλά απέκτησε ξάφνου αξία όταν εκείνη έδειξε να τη θέλει. Αυτά ήταν μερικά μόνο από τα περιστατικά που ξεχείλισαν για τα κορίτσια μάλλον το ποτήρι και συγκρότησαν με την προτροπή της ηγετικής φυσιογνωμίας, Λέγκς, την συμμορία τους που θα αναλάβει να πάρει εκδίκηση γι’ αυτές, αλλά και να τις προστατεύσει στο μέλλον.

ΛΕΦΤΑ=ΣΚΑΤΑ=ΘΑΝΑΤΟΣ είναι ένα από τα συνθήματα που μαρτυρά ότι τις ενώνουν περισσότερα από το φύλο τους και δεν χωράνε στην κοινωνία που γεννήθηκαν αλλά όχι μόνο επειδή είναι ανδροκρατούμενη. Όταν αργότερα στην ταινία θα προσπαθήσουν να χτίσουν τον μικρό τους παράδεισο λίγο πιο έξω από εκείνη τη μικρή πόλη, πιστές στον όρκο τους να γίνουν όταν μεγαλώσουν κυρίαρχες του εαυτού τους, βλέπουμε αντικειμενικά οικονομικά προβλήματα να ξεπηδάνε και να γίνονται προβλήματα επιβίωσης που σιγά σιγά τις ρίχνουν στην παρανομία. Δεν θα σας πούμε τι γίνεται στη συνέχεια, αν θέλετε να δείτε αν τα κατάφεραν, η ταινία είναι διαθέσιμη στο Cinobo και εν τέλει δεν είναι πραγματική ιστορία αλλά μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου της Joyce Carol Oates.

Είναι μια τέτοια συμμορία όμως ικανή να προκαλέσει τον φόβο και τον σεβασμό άλλων συμμοριών; Ποιος θα φοβηθεί ένα μάτσο μικρά κορίτσια; Ποιος ένα μάτσο μικρά παιδιά ή ίσως μια συμμορία γιαγιάδων; Το τελευταίο το ανέπτυξαν επαρκώς οι Monty Pythons:

Όλοι λοιπόν μπορούν να γίνουν ο φόβος και ο τρόμος!

Στον κινηματογράφο συγκεκριμένα συναντάμε συχνά γυναικείες συμμορίες: είτε με την αυτουργία ενός άντρα (Girl Gang -1954), είτε τις βλέπουμε σε μεταξύ τους μπλεξίματα με άλλες συμμορίες (Teenage Doll-1957), σε sexploitation καταστάσεις για τα μάτια των ενηλίκων μόνο (Faster, Pussycat! Kill! Kill!-1965), να κλέβουν τράπεζες γιατί αξίζουν καλύτερα (Set It Off -1996), πανάκριβα κοσμήματα γιατί μπορούν καλύτερα-από τη συμμορία των 11 (Ocean’s Eight-2018) ή να κλέβουν για τη λάμψη (The Bling Ring-2013). Θα μου πεις, έχουμε δει και αντίστοιχες αντρικές συμμορίες. Έχουμε. Παρόλ’ αυτά τούτες εδώ φαίνεται να πολεμάνε όσα έρχονται κατά κύματα πάνω τους με έναν τρόπο φυσικό, όπως στην καθημερινή τους ζωή.

Ας πηδήξουμε όμως έξω από την οθόνη και ας πάμε μια βόλτα στη Βρετανία του 18^ου αιώνα για να δούμε τη διάσημη συμμορία των 40 ελεφάντων. Η αγαπημένη τους δραστηριότητα ήταν να κλέβουν εμπορικά κέντρα. Βέβαια το χόμπυ αυτό υπάρχει από τότε που υπήρχαν καταστήματα, αλλά εδώ δεν μιλάμε για τίποτα ερασιτέχνες. Για διακόσια χρόνια η γυναικεία αυτή συμμορία τρομοκρατούσε το Λονδίνο και όχι μόνο. Έμπαιναν στα καταστήματα φορώντας ειδικά διαμορφωμένα φορέματα με εξωτερικές σχισμές που οδηγούσαν σε τεράστιες εσωτερικές τσέπες. Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι την εποχή εκείνη, με τα κρινολίνα κλπ, το τι μπορούσε να κρύψει μια γυναίκα κάτω από το φόρεμα της περιοριζόταν πραγματικά μόνο από την προσωπική της φιλοδοξία. Οι μελετητές της εποχής λένε ότι ήταν πάντα πολύ κομψές και καλοντυμένες, οπότε δεν προκαλούσαν υποψίες στους καταστηματάρχες, αλλά ταυτόχρονα γυμνασμένες και δυνατές, ήταν σε θέση να τα βάλουν με οποιονδήποτε άντρα. Τα κλοπιμαία πωλούνταν σε παζάρια και υπαίθριες αγορές από συνεργαζόμενους εμπόρους. Ακόμα κι όταν συλλαμβάνονταν, η θητεία τους ήταν μικρή και στη συνέχεια συνήθως επέστρεφαν στη συμμορία. Στη συμμορία που τους επέτρεπε σε μια εποχή που οι γυναίκες ακόμα δεν επιτρεπόταν να δουλεύουν και να έχουν δικά τους λεφτά, να συντηρούν τον εαυτό τους θαυμάσια, μάλιστα κάποιες από αυτές συντηρούσαν και τους συζύγους τους.

Με ένα μικρό fast-forward ας περάσουμε στην Ιαπωνία της δεκαετίας του ’70 να γνωρίσουμε τις Sukeban που σημαίνει κορίτσι-αρχηγός ή κορίτσι-παραβάτης και το όνομα τους δόθηκε από την ιαπωνική αστυνομία. Mπορεί το όνομα να μην σαν θυμίζει τίποτα, αλλά την έχετε γνωρίσει ήδη από τον Ταραντίνο στο Kill Bill Vol. 1, είναι η μικρή μας Gogo Yubari. Κατά γενική ομολογία ξεκίνησαν σαν μικρές ομάδες που προμηθεύανε κρυφά τσιγάρα στις σχολικές τουαλέτες, αλλά στη συνέχεια τα πράγματα σοβάρεψαν. Μπορούσες να τις αναγνωρίσεις από τα μαλλιά τους που ήταν πολύ έντονα βαμμένα ή περμανάντ και τις σχολικές στολές που φορούσαν με μικρές παραλλαγές (γύριζαν τα μανίκια, κόνταιναν τις μπλούζες, μάκραιναν τις φούστες) . Ο κώδικας τιμής των συμμοριών αυτών ήταν πολύ ανεπτυγμένος και οποιαδήποτε παράβαση είχε την τιμωρία της η οποία βέβαια είχε κι αυτή τις διακυμάνσεις της. Τα κορίτσια συνήθιζαν να κουβαλάνε μαζί τους μικρές λεπίδες και ξυράφια που κρύβονταν εύκολα (κάτω από τις μακριές φούστες).

 Έχουν μείνει συνυφασμένες με την βία ωστόσο αυτά τα κορίτσια προερχόμενα από την εργατική τάξη, ξεκίνησαν να συγκροτούνται σε ομάδες για να διαμαρτυρηθούν για τα κυρίαρχα πρότυπα σε σχέση με το φύλο, σε μια κοινωνία που τους στερούσε όσα ήταν δικά τους. Για παράδειγμα η ίδια η έννοια ότι μια γυναίκα φέρεται άσχημα, ήταν κόντρα στις υπάρχουσες νόρμες και άρα αδιανόητη. Οι αλλαγές στη σχολική τους στολή κοντράρανε την σεξουαλική υπόσταση που της έδωσε η δεκαετία του 60-δεν ήθελαν να τις βλέπουν σαν κάτι τέτοιο μονάχα. Τις δεκαετίες του 80 και του 90 έγιναν σοβαρές προσπάθειες να αποδυναμωθούν οι συμμορίες αυτές, παρόλα αυτά δεν έλειψαν ποτέ από τα manga και τα anime (βλ.sailor moon). Εάν ενδιαφέρεστε για περαιτέρω μελέτη, ψάξτε τις bosozoku, που αγαπάνε τις μηχανές, αλλά βαρέθηκαν να είναι πια απλά συνεπιβάτες.

Οι ερευνητές λένε ότι το 10% των μελών των συμμοριών σήμερα είναι γυναίκες και μάλιστα πολύ χρήσιμα μέλη, γιατί χρησιμοποιούνται σαν δολώματα, πληροφοριοδότες και μεταφέρουν ναρκωτικά και όπλα κινώντας λιγότερες υποψίες. Είναι γνωστό επίσης ότι οι γυναίκες αυτές συχνά γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης καθώς εξαρτώνται οικονομικά από το σύντροφο τους ή είναι εθισμένες στα ναρκωτικά. Η πιο συνηθισμένη ηλικία στην οποία τα κορίτσια εισέρχονται σε συμμορίες είναι 11 ή 12, με την πρωταρχική ηλικία μύησης να είναι μεταξύ 13 και 14 ετών. Πολλές φορές έρχονται πρώτη φορά σε επαφή με συμμορίες 8 ετών, όταν πχ κάποιος συγγενής είναι μέλος ή στη γειτονιά «ανθεί» το φαινόμενο. Τα κορίτσια μπαίνουν στις συμμορίες για να ικανοποιήσουν κοινωνικές, συναισθηματικές και άλλες ανάγκες που δεν δύναται να ικανοποιήσουν στην οικογένεια τους, που συχνά κινείται στο φάσμα από τη δυσλειτουργικότητα εως την κακοποίηση. Για παράδειγμα ένα παιδί που μεγάλωσε σε μια γειτονιά- γκέτο, δεν θα γίνει μέλος μια συμμορίας τυχαία, ούτε μπορείς να πεις με έναν εύκολο τρόπο ότι ήταν δική του επιλογή και ως εκ τούτου ευθύνη του. Μπορείς όμως να πεις ότι ακολούθησε τη λούπα που θέλει αυτόν που γεννιέται φτωχός να γίνεται φτωχότερος, κι αυτόν που γεννήθηκε πλούσιος να γίνεται πλουσιότερος και μην βλέποντας άλλη εναλλακτική, στράφηκε στην παρανομία για να αρπάξει λίγα από αυτά που θα ήθελε να έχει. Σαν να λέμε «get rich or die tryin».

Φυσικά είναι τραγικό το πώς στην προσπάθεια τους να ξεφύγουν από την βία της κοινωνίας γενικά, αλλά και της οικογένειας τους ειδικά, στην «αγκαλιά» μιας συμμορίας σήμερα συναντάνε την ίδια ακριβώς βία, γιατί βέβαια δεν είναι αυτή η λύση στο πρόβλημα τους…