Coffee Part III: Είδη και ποικιλίες

Σίγουρα έχεις ακούσει “αυτός ο καφές είναι 100% Arabica”. Ίσως έχεις ακούσει “αυτός περιέχει και Robusta”. Το όνομα Liberica πιθανότατα δε σου λέει τίποτα. Υπάρχουν περισσότερα από 100 είδη φυτών του γένους Coffea, μόνο τρία όμως χρησιμοποιούνται για την εμπορική εκμετάλλευση του καφέ. Το Coffea Arabica (γνωστό ως Arabica), το Coffea Canephora (γνωστό ως Robusta) και το Coffea Liberica (γνωστό ως Liberian Coffee).

Coffea Arabica

Ο  Arabica χαρακτηρίζεται από απαλή γεύση, έντονη γλυκύτητα, αυξημένη οξύτητα και μεγάλο αρωματικό φάσμα. Η περιεκτικότητα σε καφεΐνη κυμαίνεται από 1,1%-1,7% ανάλογα το υψόμετρο που μεγαλώνουν τα φυτά. Όσο μεγαλύτερο το υψόμετρο τόσο μικρότερη η περιεκτικότητα σε καφεΐνη. Η συγκεκριμένη ποικιλία έχει περίπου το 70 -75% της παγκόσμιας παραγωγής καφέ. Γενικά τα φυτά αυτού του είδους είναι πιο επιρρεπή στις κλιματολογικές συνθήκες και τις ασθένειες ενώ έχουν και μικρότερη παραγωγή καρπών. Άρα έχουν και αυξημένο κόστος παραγωγής.

Συγχαρητήρια! Μόλις ανακάλυψες γιατί είναι ακριβότερος ο Arabica! Παρόλα αυτά, η έντονη γλυκύτητα του και το μεγάλο εύρος αρωμάτων του τον κάνει ιδανικό για κατανάλωση και χωρίς μίξη με άλλα είδη.

Μερικές γνωστές ποικιλίες αυτού του είδους είναι:

• Blue Mountain: από τις πιο ακριβές ποικιλίες παγκοσμίως. Καλλιεργείται στις πλαγιές του Blue Mountain στη Τζαμάικα.
• Sumatra, Java, Celebes: Διάσημες ποικιλίες της Ινδονησίας με νύξεις από μπαχαρικά στη γεύση τους.
• Antigua: Ποικιλία που προέρχεται από τη Γουατεμάλα και δίνει αρωματικούς και με γεμάτο σώμα καφέδες.
• Santos: Ποικιλία που προέρχεται από τη Βραζιλία και που είναι περιζήτητη χάρη στο γλυκό, καθαρό και ουδέτερο άρωμά της.
• Bourbon: έντονη οξύτητα, γλυκιά επίγευση και λουλουδένια αρώματα χαρακτηρίζουν αυτή την ποικιλία.
• Geisha: καλλιεργείται στον Παναμά χαρακτηρίζεται από ένα λουλουδένιο άρωμα και μία συνεχή εξωτική επίγευση σε συνδυασμό με μία έντονα δροσιστική οξύτητα

Coffea  Canephora (Robusta)

Ο Robusta χαρακτηρίζεται από έντονη πικράδα, πιο στρογγυλεμένη γεύση, πιο στυφές νότες όπως και συνήθως πιο παχιά κρέμα στον καφέ. Έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη, 2%-4,5% ! Ναι καλά κατάλαβες, αν θες ένα έντονα πικρό καφέ με πολύ καφεΐνη, καλό θα είναι να περιέχει και ένα ποσοστό από Robusta. Το συγκεκριμένο είδος έχει περίπου το 20-25% της παγκόσμιας παραγωγής καφέ.

Ο Robusta συνήθως χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με Arabica ώστε να πάρουμε τα καλύτερα και από τις δύο ποικιλίες. Τα αρώματα, την οξύτητα και την γλυκάδα από τον Arabica  σε συνδυασμό με την κρέμα, την πικράδα και περισσότερη καφεΐνη από τον Robusta. Ένας επιπλέον λόγος είναι η χαμηλότερη τιμή του Robusta. Τα φυτά αυτά χρειάζονται λιγότερο νερό, προσαρμόζονται πιο εύκολα στις κλιματολογικές συνθήκες, έχουν μεγαλύτερη παραγωγή καρπών ενώ λόγω της μεγαλύτερης περιεκτικότητας του καρπού σε καφεΐνη είναι πιο ανθεκτικά σε ασθένειες. Άρα ο Robusta έχει χαμηλότερο κόστος παραγωγής. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή του στιγμιαίου καφέ. Ποικιλίες του Robusta δεν είναι ιδιαίτερα γνωστές στο ευρύ κοινό.

Coffea Liberica (Liberian Coffee)

Η λιγότερο γνωστή από τις τρεις ποικιλίες. Έχει ιδιαίτερα έντονο άρωμα και βαριά γεύση.  Χαρακτηρίζεται από αρώματα γης και καπνού και συνήθως νότες ξηρών καρπών και σοκολάτας. Η συγκεκριμένη ποικιλία έχει περίπου το 1% της παγκόσμιας παραγωγής. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά και μπορούν να επιβιώσουν και χωρίς συστηματική καλλιέργεια. Εκτός από την Κεντρική και Δυτική Αφρική ευδοκιμεί  και στη Νοτιανατολική Ασία. Ιδιαίτερα αγαπητός στην Ινδονησία και τις Φιλιππίνες, όπου τον ονομάζουν «αντρικό καφέ», αστειευόμενοι για την έντονη πικράδα και γεύση του. Λόγο της δυσκολίας να τον βρούμε στο λεγόμενο δυτικό κόσμο νομίζω θα άξιζε η εμπειρία να τον δοκιμάσεις αν ποτέ βρεθείς σε αυτές τις χώρες.